الهه ضمیری-خبرنگار تحریریه جوان قدس: تشخیص اولیه اختلال خوانش پریشی معمولا هنگام ورود به مدرسه و توسط معلم صورت میگیرد. با توجه به مشکلاتی که این اختلال میتواند برای شخص به وجو آورد مثل: مشکلات اجتماعی، پرخاشگری، کناره گیری از دوستان، اضطراب، افسردگی و... در این صورت باید هر چه زود تر شخص ارزیابی شده و مداخلات ارزیابی اولیه انجام شود.

دیسلِکسیا چیست؟

نارساخوانی، خوانش پریشی یا دیسلِکسیا نوعی اختلال یادگیری است که بر نحوه پردازش زبان نوشتار و گاهی گفتار افراد تأثیر می گذارد. نارساخوانی در کودکان معمولاً باعث می شود کودکان در یادگیری خواندن و نوشتن صحیح مشکل داشته باشند. محققان تخمین می زنند که نارساخوانی تا حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد از جمعیت را تا حدی تحت تأثیر قرار می دهد. نارساخوانی در واقع مربوط به پردازش اطلاعات است. افراد نارساخوان ممکن است در پردازش و به خاطر سپردن اطلاعاتی که می‌بینند و می‌شنوند مشکل داشته باشند که این می‌تواند بر یادگیری و کسب مهارت‌های سواد تاثیر بگذارد. نارساخوانی همچنین می‌تواند سایر زمینه‌ها مانند مهارت‌های سازمانی را هم تحت تاثیر قرار دهد.

علائم دیسلکسیا چیست؟

نارساخوانی در کودکان مختلف ممکن است متفاوت به نظر برسد، بنابراین مهم است که ارتباطتان با معلمان کودک را حفظ کنید زیرا مطالعه، بیشتر روز را در مدرسه دربرمی گیرد.

- کودکان پیش دبستانی هنگام گفتن کلمات ممکن است صداها را معکوس کنند. همچنین ممکن است در قافیه ها یا در نامگذاری و تشخیص حروف مشکل داشته باشند.

- کودکان در سنین مدرسه ممکن است آهسته تر از سایر دانش آموزان در همان کلاس بخوانند. از آنجا که خواندن سخت است، ممکن است از انجام کارهایی که شامل خواندن است، خودداری کنند.

- ممکن است آنچه را می خوانند درک نکنند و ممکن است در پاسخگویی به سوالات مربوط به متن مشکل داشته باشند.

-  ممکن است در قرار دادن چیزها به ترتیب صحیح مشکل داشته باشند.

- ممکن است در تلفظ  یا یادگیری کلمات جدید مشکل داشته باشند.

- در دوران بلوغ، نوجوانان و جوانان ممکن است همچنان از انجام فعالیت های خواندنی اجتناب کنند.

- ممکن است در املا یا یادگیری زبان های خارجی مشکل داشته باشند.

- ممکن است در پردازش یا جمع بندی مطالب خوانده شده کند باشند.

- ممکن است در املا و کدگذاری تصویری (کدگذاری املایی) ضعیف باشد.

چه عواملی باعث دیسلِکسیا میشود؟

اگرچه هنوز علت ایجاد نارساخوانی کشف نشده است، اما به نظر می رسد تفاوت های عصبی در افراد مبتلا به نارساخوانی وجود دارد. مطالعات نشان میدهد که جسم پینه ای ( ﮐﻮﺭﭘﻮﺱ ﮐﺎﻟﻮﺯﻭﻡ)، ناحیه ای از مغز که دو نیمکره را به هم پیوند می دهد، ممکن است در افراد مبتلا به نارساخوانی متفاوت باشد. قسمتهایی از نیمکره چپ نیز ممکن است در افرادی که نارساخوانی دارند متفاوت باشد. گرچه مشخص نیست که آیا این تفاوت ها باعث نارساخوانی می شود یا نه.

همچنین به نظر می رسد دیسلکسیا در خانواده ها به ارث می رسد. پژوهشی نشان می دهد که کودکان مبتلا به نارساخوانی اغلب والدینی با نارساخوانی دارند. و این صفات بیولوژیکی ممکن است منجر به اختلافات محیطی شود.

به طور مثال: ممکن است برخی از والدین که نارساخوانی دارند، کمتر با فرزندان خود تمرین خواندن داشته باشند.

چطور بفهمیم کودک ما مبتلا به دیسلِکسیا است؟

برای اینکه کودک شما تشخیص قطعی دیسلکسیا داشته باشد، معاینه کامل لازم است. قسمت اصلی بررسی، ارزیابی آموزشی خواهد بود. این ارزیابی شامل تست چشم، گوش و تست های عصبی است. علاوه بر این، ممکن است سوالاتی در مورد سابقه خانوادگی فرزندتان و سطح سواد در خانه شما باشد.

چند نوع متخصص می‌توانند افراد را از نظر احتمال ابتلا به نارساخوانی ارزیابی کنند، از جمله روانشناسان مدرسه، روانشناسان بالینی و روانشناسان اعصاب. روانشناس چند آزمایش را برای تشخیص نارساخوانی یا دیسلکسیا پیشنهاد می‌دهد. همچنین ممکن است نیاز به انجام آزمایش‌های بیشتری باشد تا نقاط ضعف و قوت فرد بهتر مشخص شود.

درمان دیسلکسیا چیست؟

برای درمان اختلال دیسلکسیا هیچ روش شناخته‌شده‌ای وجود ندارد که مسبب عملکرد غیرطبیعی مغز و عامل اختلال دیسلکسی یا نارساخوانی را خوب کند. بنابراین این مشکل تا آخر عمر همراه فرد خواهد بود. اما تشخیص و ارزیابی زود نیازهای خاص این بیماران و اقدام برای درمان مناسب، می‌تواند احتمال موفقیت در درمان اختلال نارساخوانی را افزایش دهد.

والدین مهمترین حامی فرزند خود هستند و کارهای زیادی می توانند انجام دهند تا توانایی خواندن و وضعیت تحصیلی کودک خود را بهبود ببخشند. پیشنهاد می شود:

_ زود مداخله کنید: به محض اینکه شما یا یک معلم مدرسه ابتدایی علائم را مشاهده کردید، فرزند خود را ارزیابی کنید. یک آزمایش قابل اعتماد تست دیسلکسیای شای ویتِز است که توسط پیرسون تولید شده است.

_ با کودک خود صحبت کنید: این کار می تواند بسیار مفید باشد که بداند یک نام برای آنچه اتفاق می افتد وجود دارد. مثبت بمانید، در مورد راه حل ها بحث کنید و گفتگوی مداوم را تشویق کنید. این کار می تواند کمک کند به خود و فرزند خود یادآوری کنید که نارساخوانی هیچ ارتباطی با هوش ندارد.

_ بلند بخوانید: حتی خواندن بارها و بارهای یک کتاب تکراری می تواند به کودکان در ارتباط حروف با اصوات کمک کند.

_ خود را آرام کنید: از آنجا که هیچ درمانی برای نارساخوانی وجود ندارد، شما و فرزندتان ممکن است مدتی با این اختلال دست و پنجه نرم کنید. نقاط عطف و موفقیت های کوچک را جشن بگیرید و سرگرمی ها و علایقی را برای خود ایجاد کنید که به خواندن ارتباطی ندارند، بنابراین کودک شما می تواند موفقیت را در جای دیگری تجربه کند.

درمان زود هنگام

کودکان مبتلا به دیسلکسیا که در دوران کودکستان یا کلاس اول کمک بیشتری دریافت می‌کنند، اغلب مهارت‌های خواندن خود را به‌نحوی بهبود می‌بخشند که بتوانند در دوران دبستان و دبیرستان نیز موفق باشند. اما کودکانی که به آن‌ها زود کمک نشود، ممکن است سخت‌تر مهارت‌های لازم برای خواندن صحیح را بیاموزند.

آن‌ها احتمالا از نظر تعلیم و تربیت از سایرین عقب می‌مانند و حتی شاید هرگز به سطح آن‌ها نرسند. کودکی که مبتلا به دیسلکسیا شدید است، ممکن است هرگز به‌راحتی نتواند مطالعه کند اما می‌تواند مهارت‌هایی را برای بهبود این موضوع یاد بگیرد و برای عملکرد بهتر در مدرسه و بهبود کیفیت زندگی خود، استراتژی‌هایی را توسعه دهد.

معرفی آثار سینمایی درباره اختلال دیسلکسیا

  میکال  _

داستان فیلم درباره پسر بچه ای بنام مایک است که به خاطر نارساخوانی، حتی نمیتواند نام خودش را هم درست بنویسد و برای همین مورد توهین و تحقیر معلمان و همکلاسیهایش قرار میگیرد.

ستاره های روی زمین     -

آواستی، یک کودک ۸ ساله دارای دیسلکسیا است که به خاطر نمره های ضعیفش به یک مدرسه شبانه روزی فرستاده میشود.   او در این مدرسه هیچ دوستی ندارد تا اینکه معلم مدرسه، به او کمک میکند تا استغداد هایش را کشف کند.